Сүт безінің қатерлі ісігі

Сүт безінің қатерлі ісігі - сүт безінің безді тініндегі қатерлі ісік. Бұл рак түрі онкологиялық аурулардың бірі болып табылады, жыл сайын әлемде 1 миллионға дейін жаңа жағдайлар тіркеледі. Сүт безінің қатерлі ісігімен әйелдер де, ер адамдар да ауырады, алайда ер адамдардың жалпы саны 1% ғана.

СЕБЕПТЕРІ

Сүт безінің қатерлі ісігінің негізгі себебі тұқым қуалаушылық деп саналады. Эстроген деңгейінің жоғарылауы да бұл рак түрінің дамуына әсер ететіні дәлелденген.

Сүт безінің қатерлі ісігінің даму қаупіне әсер ететін факторлар:

• ерте алғашқы етеккір (12 жасқа дейін);
• кеш менопауза (55 жастан кейін);
• бездің гиперплазиясының болуы;
• жатыр қосымшаларының қабынуы;
• әйел жыныс мүшелерінің рагы;
• сүт безінің жарақаттары;
• қант диабеті;
• шылым шегу және алкогольді шамадан тыс тұтыну;
• экзогендік гормондарды 10 жылдан астам қабылдау;
• гипертония;
• семіздік;
• әртүрлі химикаттар немесе сәулеленудің әсері.

БЕЛГІЛЕРІ

Сүт безінің қатерлі ісігі ерте кезеңдерде симптомсыз өтеді. Сүт бездерін пальпациялау арқылы рак анықталуы мүмкін.

Рактың белгілеріне мыналар жатады:

• кеуде немесе қолтықтағы кішкентай түйін;
• кеуденің пішіні мен өлшемінің өзгеруі;
• кеудеде қия немесе әжімнің пайда болуы;
• кеуде, емізік немесе ареола терісінің жарылуы, қызаруы немесе ісінуі;
• емізік жұқасынан шығулар, емізік тінінің қалыңдауы;
• қолтықтағы немесе мойындағы лимфа түйіндерінің ұлғаюы;
• кеудедегі ауырсынулар.

Тіпті бір симптом болған жағдайда дәрігерге бірден жүгіну керек.

ДИАГНОСТИКА

Диагностиканы маммолог және онколог дәрігерлері жүргізеді.

Диагностикалық шаралар кешеніне мыналар кіруі мүмкін:

• пациенттің қарауы және анамнез жинау;
• цифрлік маммография, сүт бездерінің УДЗ, МРТ жүргізу; 
• эластография («фиброскан»);
• тіндердің биопсиясы және зертханалық зерттеулер;
• гормондық фонны зерттеу.

ЕМДЕУ

Сүт безінің қатерлі ісігін емдеу хирургиялық емдеу, радиациялық терапия және дәрілік емдеу, мысалы гормондық терапия, химиотерапия және таргеттық терапия кіреді. Емдеу әдісі ісіктің түріне және науқастың жағдайына байланысты таңдалады. Ең тиімді емдеу әдісі хирургиялық араласу және радиациялық немесе дәрілік терапияны қатар пайдалану болып табылады. Хирургиялық араласу кезінде мастэктомия (сүт бездерінің толық алынуы) немесе органны сақтайтын операция жүргізілуі мүмкін.

АСҚЫНУЛАР

Сүт безінің қатерлі ісігі келесі асқынуларға әкелуі мүмкін:

• метастаздар;
• рактан кахексия;
• жүрек - тамыр жүйесінің проблемалары;
• өлім.

ПРОФИЛАКТИКА

Ешкім рак пайда болмайтынына толық кепілдік бере алмайды. Алайда, мұндай шараларды қолдану, мысалы, өзін-өзі тұрақты қарап тұру, маммолог дәрігеріне бару, жылына кемінде бір рет маммографиядан өту, рактың ерте кезеңдерінде анықтауға мүмкіндік береді және өлімге әкелетін жағдайдың ықтималдығын айтарлықтай төмендетеді. Сондай-ақ, әйел жыныс мүшелері мен сүт бездерінің ауруларын уақтылы емдеу, организмдегі гормондық теңгерімді бақылау, қалыпты дене салмағын сақтау, салауатты өмір салтын жүргізу ұсынылады.