Босанғаннан кейінгі (постнатальдық) депрессия — босанғаннан кейін дамитын депрессия түрі. Шамамен босанған әйелдердің 13% зардап шегеді. Ананың депрессиясы жаңа туған нәрестенің денсаулығына теріс әсер етеді. Сирек жағдайларда босанғаннан кейінгі депрессия әкелеріне де әсер етеді.
Психиатр дәрігерлер диагноз қою үшін пациентпен және оның жақындарымен сөйлесуге, арнайы сауалнамалар мен тесттерге сүйенеді.
Зертханалық анализдер мен аспаптық зерттеу әдістері бұл жағдайда тек депрессияның дамуына ықпал ететін ауруларды анықтау үшін қолданылады (эндокриндік аурулар, бас сүйек жарақаттары, инсульт және т.б.).
күннің көп бөлігінде немесе барлық уақытта нашар көңіл-күй;
қуану және ләззат алу қабілетінің жоғалуы;
қатты шаршау, ұзақ уақыт бойы (бірнеше апта) күштің жоғалуы;
зейін мен назардың төмендеуі, есте сақтаудың нашарлауы;
өзін-өзі бағалаудың төмендеуі, өзіне сенімсіздік;
өзін кінәлау, мағынасыздық сезімі, қорқыныш;
болашағын қараңғымен көру;
ұйқысыздық немесе ұйқышылдық;
тәбеттің болмауы;
қалыпты тәбет болған кезде де салмақтың төмендеуі;
өз-өзіне қол жұмсау немесе өзіне зиян келтіру әрекеттері.
Жақындары көбінесе депрессияны нашар сезім, өзіне қол жеткізе алмау, эгоизм ретінде қабылдайды. Дегенмен, депрессия — кәсіби медициналық көмек талап ететін ауру екенін еске салайық. Осыны алғанға дейін науқасқа қолдау мен жанашырлық білдіру, балаға күтім жасауда көмек ұсыну, содан кейін тағайындалған дәрі-дәрмектерді қабылдауды қадағалау керек.
Депрессиялық күйлерді емдеу үшін препараттар, қажетті дозалар мен қабылдау ұзақтығын тек психиатр дәрігер анықтайды. Бұл ретте дәрігер науқастың диагнозын тұрғылықты жері немесе жұмыс орны бойынша хабарламайды, оны медициналық есебіне қоймайды.
Босанғаннан кейінгі депрессияның қауіптілігін біле отырып, әйел алдын ала шаралар қабылдай алады: отбасында және жұмысында қарым-қатынастарды реттеу, отбасы мүшелерімен перзентханадан шыққаннан кейінгі көмек үшін міндеттерді бөлу, психологиялық қолдау туралы келісу.
Баланың туылғаннан кейін демалыс күндерін ұйымдастырып, табиғатқа сапарлардан, кинотеатрға және спортзалға барудан бас тартпау керек. Есіңізде болсын, балаға мінсіз күн тәртібі мен ең жақсы жөргектер емес, көңілді және дені сау ана қажет.
Егер емделмесе, депрессия тек науқастың жалпы жағдайына ауыр жүк болып қоймай, сонымен қатар балаға, отбасының басқа мүшелеріне де әсер етуі мүмкін. Көбінесе босанғаннан кейінгі депрессияға байланысты отбасылар ажырасады, әйел туыстарымен, достарымен, әріптестерімен байланысын жоғалтады, өзіне қол жұмсауға әрекет жасай алады.
Депрессия астма, ишемиялық жүрек ауруының даму қаупін арттырады, созылмалы ауруларды күшейтеді, организмнің инфекцияларға төзімділігін төмендетеді.
Дәрігерлердің айтуынша, депрессиялық аналардың емізетін балалары көңілсіз, әлсіз немесе керісінше, өте қозғыш келеді. Бір жасында мұндай балалар айқын оң эмоциялар көрсетпейді, өз-өзіне тұйықталады. Ересек болғанда олар психиатриялық көмекке жиі жүгінеді.
Босанғаннан кейінгі депрессияның дамуына әйелдің психикалық аурулары, ауыр босану, денедегі гормондық процестер, тұқым қуалаушылық бейімділік, отбасылық қиындықтар ықпал етеді.
