Паратонзиллярлық абсцес (тамақтағы ірің, паратонзиллит, флегмонозды тонзиллит) - миндалинаның айналасындағы тіндердің жедел қабынуы. Ол ангина немесе фарингит кезінде миндалиналардан (гландалар) қабыну процесінің таралуының нәтижесінде пайда болады. Бір немесе екі жақты болуы мүмкін. Ауруға балалар, жасөспірімдер және жас адамдар жиі шалдығады.
Паратонзиллярлық абсцестің диагностикасы тексеруге негізделген, ол кезде тамақтың қатты ісінуі, өзіндік абсцесс қызыл түсті локализацияланған ісік түрінде көрінеді. Ауру тарихында бірнеше күн бойы болған ангина бар.
Тамақтағы қатты, үнемі күшейе беретін ауырсыну, жұтынудың қиындауы, көп сілекей бөлінуі, 40 градусқа дейін қатты қызба, тамақтың ісінуі - науқас тұншығуға бастауы мүмкін. Интоксикацияның белгілері байқалады - дененің ауырсынуы, буындардың ауруы; лимфа түйіндерінің ұлғаюы, ауыздан жағымсыз иіс шығуы. Кейде науқас аузын аша алмайды (тризм).
Тамақта абсцесс болған жағдайда шұғыл жедел жәрдем шақыру керек немесе науқасты шұғыл хирургиялық емдеу мекемесіне жеткізу керек. Медициналық көмек болмаса, науқас тұншығуы мүмкін.
Паратонзиллярлық абсцесс ауруханада ашылуды, абсцесс орнын өңдеуді, антибиотиктерді қабылдауды, шаюды, жуу процедураларын талап етеді. Барлық процедуралар мен тағайындауларды тек ЛОР дәрігері жасайды.
Паратонзиллярлық абсцесс өздігінен ангина (тонзиллит) немесе фарингиттің асқынуы болып табылғанымен, қажетті немесе дұрыс емделмеген жағдайда, сепсис (қаны іріңдеу), тіндердің некрозы, медиастинит (орта қуыс қабынуы) сияқты асқынуларға әкелуі мүмкін.
Алдын ала ауруды (ангина (тонзиллит) немесе фарингит) уақтылы емдеу. Бірақ антибиотиктерді қабылдау әрқашан абсцестен сақтауы мүмкін еместігін есте сақтау керек, әсіресе науқас бала немесе жасөспірім болса.
Әдетте, паратонзиллярлық абсцесс ангина (тонзиллит) немесе стрептококктық фарингит (тамақ қабынуы) асқынуы болып табылады. Қосымша фактор ретінде темекі шегу болуы мүмкін.
