Отит — бұл құлақтағы қабыну процесі.
Сыртқы отит (есту жолдарының және құлақ қалқанының қабынуы, әдетте қайнатпа болады), ортаңғы отит (ортаңғы құлақтың қабынуы) және ішкі отит (лабиринтит) ажыратылады. Бөліну сипатына қарай отиттер катаралды, серозды және іріңді болып бөлінеді. Құлақтағы өткір процесс созылмалы формаға өтуі мүмкін.
Отит көбінесе үш жасқа дейінгі балаларда байқалады, бірақ кез келген жаста пайда болуы мүмкін.
Отиттің айтарлықтай ерекше белгілері бар және диагноз қою әдетте қиын емес, алайда нақтылау үшін оториноларинголог дәрігер (ЛОР-дәрігер) отоскопты қолдануы мүмкін; камертон немесе аудиометр арқылы естуді тексеру, ал дабыл жарғағының қозғалғыштығын тимпанометрия көмегімен тексереді. Тимпанопункция (дабыл жарғағын тесіп көру) диагностикалық немесе емдік болуы мүмкін. Зертханалық талдаулар қабынудың көрінісін көрсетеді. Күрделі жағдайларда рентген немесе томография қолданылады.
Сыртқы отит кезінде құлақтың бітеліп қалуы, құлақтан сарғыш немесе мөлдір сұйықтық ағуы, кейде қышыну, ауырсыну, құлақ жолының ісінуі, температураның көтерілуі байқалады. Көп жағдайда құлақ қалқанының терісінен фурункул көрінеді.
Құлақтың бітелуі, естудің нашарлауы, құлақтағы шу немесе басыңды бұрғанда сұйықтықтың ағып кетуін сезіну туғызатын ортаңғы құлақтың қабынуы әлдеқайда жиі кездеседі. Катаральды ортаңғы отит кезінде құлақта жаққа және басқа берілетін қатты атқылаушы немесе пульсирующая ауырсыну сезіледі. Әлсіздік және қалтырау тән. Іріңді отит кезінде құлақтан жиі қан аралас шырышты-іріңді сұйықтық бөлінеді.
Есту қабілетінің төмендеуі және жоғалуы - лабиринтиттің (ішкі отит) белгілері. Бұл формада организмнің улану белгілері айқын көрінеді: жоғары температура, бас айналу, жүрек айну, құсу және құлақтағы қатты шу.
Отит, әсіресе балаларда, қатты ауырсыну тудырады. Көбінесе нәрестенің қатты үздіксіз жылауы дәл осы құлақтың ауырсынуымен байланысты болады. Ауырсынуды жылыту компрессімен, ауырсынуды басатын құлақ тамшыларымен алып тастауға болады; тамшылардың бөтелкесін қолданар алдында міндетті түрде жылыту қажет — ыстық судың астында, батареяда немесе жай ғана қолда. Тіпті сау құлаққа суық сұйықтықты тамызу қатты ауырсыну тудырады! Кішкентай балада отитке күдік туындаған жағдайда, педиатрды үйге шақырған жөн.
Егер ересек адамның құлағы екі күн бойы ауырса және бітеу болса, дереу отоларинголог дәрігерге қаралу керек.
Сыртқы отит түрлері кезінде емдеуді дәрігер әдетте жергілікті құралдармен шектейді, қабынған орынды бактерияға қарсы препараттармен өңдеуді, сумен байланысты шектеуді, шығарылатын және құлақ майын уақтылы алып тастауды ұсынады.
Ауыр түрлерінде бактерияға қарсы, қызуды түсіретін және ауырсынуды басатын дәрілер, мұрынға тамызатын тамшылар, физиопроцедуралар, евстахиев түтігін үрлеу, дабыл жарғағын тесіп емдеу шаралары тағайындалады.
Лабиринтитті емдеу тек стационарда жүргізіледі, қажет болған жағдайда отоларинголог-хирургті қосады.
Создіңгш сүйекті түрге ауысудан басқа отит осындай күрделі асқынулар үшін қауіпті:
Кез келген инфекциялық аурулар сияқты, иммунитетті көтеру, денені суытудан аулақ болу, тым суық тамақтан бас тарту, физикалық белсенділік, дәрумендерге бай тамақтануды ұсыналады. Суық дегенртпен, ринитпен, синуситпен, ЖРВИ, тұмауға байланысты отиттің алдын алу үшін негізгі ауруға байланысты дәрігердің ұсыныстарын уақтылы және мұқият орындау қажет.
Көп жағдайларда құлақтағы қабыну бактериялармен (стафилококтар, стрептококтар және т.б.), вирустармен және саңырауқұлақтармен туындайды. Сыртқы отит құлақ қалқанының терісін зақымдаудан (мысалы, тазалау кезінде) пайда болуы мүмкін. Әсер етуші факторларға гипотермия, иммунитеттің төмендеуі, хлорланған суы бар бассейнге бару жатады.
Ортаңғы отитті аллергия, жедел респираторлы-вирустық инфекциялар (ЖРВИ), тұмау, аденоидит және т.б. тудыруы мүмкін.
Лабиринтит ортаңғы отиттің асқынуы ретінде немесе дербес ауру ретінде пайда болады — бас сүйегінің жарақаттары немесе сепсис сияқты ауыр инфекциялар кезінде.
