атрофиялық;
гипертрофиялық;
эрозиялық;
гранулематозды;
лимфоцитарлық және т.б.
Ең кең таралған және ақпараттық әдіс — эндоскопиялық зерттеу (ФГДС, фиброгастродуоденоскопия). Қазіргі заманауи гастроскоптар (жарықтандыру құрылғысы мен бейнекамерасы бар жұқа икемді түтіктер) асқазан қуысының егжей-тегжейлі бейнесін береді, биопсия жасауға, қан кетуді тоқтатуға, полипті алып тастауға және басқа да емдік және диагностикалық манипуляцияларды орындауға мүмкіндік береді. Процедура қысқа мерзімді (бірнеше минут) және науқас үшін ауыр емес.
Эндоскопиялық зерттеуден басқа, қан және зәрдің зертханалық талдаулары алынады, Helicobacter pylori тесті жүргізіледі, құрсақ қуысы ағзаларының ультрадыбыстық зерттеуі жасалады.
Гастрит, ең алдымен, аш қарынға (кіндік үстінде) өткір ауруымен көрінеді, әсіресе тамақ, дәрі-дәрмек тітіркендіргеннен кейін немесе тамақ арасында (ашыққан аурулар). Сонымен қатар, қыжыл, құсу, кекіру, метеоризм (қарынның кебуі), ауызда ащы дәм, шөлдеу, сілекейдің көбеюі мүмкін.
Көп жағдайда гастриттің белгілері болмайды, бірақ кейін бұл ағзаның ауыр бұзылуына әкелуі мүмкін. Мыналарға назар аудару керек:
тамақтан кейін ауырлық сезімі;
тұрақсыз нәжіс (іш қату, іш өту, іш қату мен өтуінің ауысуы);
тілдегі жабын;
ауыздан жағымсыз иіс шығу;
қарынның кебуі;
газ түзілу;
ұйқышылдық, шамадан тыс терлеу.
Гастритті емдеу оның түріне байланысты. Жедел гастритті асқазанды жуу, жеңіл диета, мол сусын, гастроэнтеролог тағайындаған дәрі-дәрмектер арқылы емдейді.
Созылмалы гастрит кезінде ауырсынуды басатын препараттар, бактерияға қарсы препараттар, хеликобактер пилориді басуға арналған арнайы құралдар қабылданады. Аурудың түріне байланысты гастроэнтеролог қышқылдықты төмендететін, асқазан мен ішектің бұлшықет қимылдарын реттейтін, құсуға қарсы, ферменттік және басқа да препараттарды тағайындайды.
Гастриттің алдын алу диетаға (№1 үстел) және салауатты өмір салтына, физикалық және психологиялық жүктемелерді шектеуге негізделген.
Темекі шегу және алкогольді ішімдіктер, тәтті газдалған сусындар, ащы, дәмдеуішті, қышқыл, қуырылған тағамдар, майлы ет, жаңа піскен нан, тәтті тоқаштар, консервілер, қақталған өнімдер, тұздалған өнімдер, бұршақ тұқымдастар, қышқыл жидектер мен жемістер, қышқыл шырындар, шоколад, ет және балық сорпалары, кофе алып тасталады.
Көкөніс сорпалары, жарма сорпалары, қышқыл сүт өнімдері (майлы ащы ірімшіктен басқа), кешегі ақ нан, кептірілген нан, қайнатылған және буға пісірілген көкөністер, балық пен құс еті, ботқалар ұсынылады.
ойық жара ауруы;
асқазан рагы;
панкреатит;
B12 дәрумені тапшылығы анемиясы.
Helicobacter pylori бактериясы (гастрит жағдайларының 80%-ында), басқа бактериялар мен саңырауқұлақтар;
аутоиммундық процестер;
дұрыс тамақтанбау (ащы және майлы тағамдарды шамадан тыс пайдалану);
алкоголь және темекі шегу;
кейбір дәрілік препараттарды қабылдау (ауруды басатын дәрілер, стероидты емес қабынуға қарсы препараттар, глюкокортикостероидтар);
паразиттер;
стрестер, психологиялық жарақаттар.
