Онкология – бұл адам ағзасындағы қатерсіз және қатерлі ісіктерді (жаңа түзілімдерді) зерттейтін медицина саласы, олардың пайда болу және даму механизмдері мен заңдылықтарын, алдын алу, диагностика және емдеу әдістерін зерттейді.
Қатерсіз жаңа түзілімдердің қабығы бар, баяу өседі және көршілес органдарды бұзбайды. Қатерсіз ісіктерге дәнекер тінінен пайда болатын фиброма, бұлшықет тінінен миома, майлы тіннен липома, сүйек тінінен остеома, сондай-ақ барлығына таныс сүйелдер мен меңдер жатады. Қатерлі жаңа түзілістердің қабығы жоқ, әдетте, тез өседі, басқа органдар мен тіндерге метастаз береді. Олар организм үшін үлкен қауіп төндіреді, емделмеген жағдайда өлімге әкелуі мүмкін.
Симптомдары. Симптомдар ісіктің орналасуына байланысты. Жалпы белгілерге әлсіздік, шаршау, салмақтың күрт төмендеуі, кейде зақымдалған орган аймағында ауырсыну, дене температурасының жоғарылауы жатады.
Диагностика. Диагноз қою үшін онколог дәрігерлер бірнеше әдісті қолданады. Клиникалық әдіс - пациентті тексеру, шағымдарын анықтау және ауру тарихын анықтау. Инструментальді әдіс - құралдар көмегімен тексеру (фиброгастроскопия, бронхоскопия және т.б.); сәулелік диагностика (рентген, КТ, МРТ, УДЗ). Биопсия және гистологиялық зерттеулер, қан, несеп, қақырық және т.б. зертханалық зерттеулер қолданылады. Тиімді әдістердің бірі ісік процесінің маркерлерінің болуына қан анализі (PSA, ХГЧ, РЭА, CA-153 және т.б.) саналады.
Емдеу. Онкологиялық ауруларды емдеуде жеке немесе хирургиялық араласу, химиялық терапия (ісіктің өсуін тоқтататын препараттарды қабылдау) және сәулелік терапия (сәулелену) қолданылады немесе біріктіріледі. Иммунотерапия (организмнің өзінің иммунитетін ынталандыру), виротерапия (обыр жасушаларының өліміне әкелетін вирустарды қолдану), гормонды терапия (гормонға тәуелді ісіктерді емдеу), нысаналы терапия (нақты нысана жасушаларына әсер ету) жақсы нәтижелер береді.
Аурулар: папиллома, аденома, саркома, карцинома, меланома және т.б.