Наркология — медицинаның психогендік және есірткілерге тәуелділікті зерттейтін және емдейтін саласы. Наркология саласына наркомания, алкоголизм, шылым шегу және токсикомания жатады. Наркология психиатриядан бөлініп шыққан бағыт ретінде токсикологиямен, психологиямен және психотерапиямен тығыз байланысты.
Диагностика. Қазіргі кезде науқастың есірткі мен ішімдік қолдануын анықтау несеп, қан немесе сілекейдің лабораториялық талдамасы арқылы жүзеге асырылады. Дәрігер-нарколог науқастың сырттай тексерілуін жүргізеді, оның ішінде есірткіні инъекция жолдарынан немесе ауыз қуысының шырышты қабаттарының қабынуын тексереді. Белгіленген бір белгі — жарыққа әсер етпейтін шамадан тыс тарылған қарашық. "Наркомания" немесе "алкоголизм" деген диагнозды нарколог психологиялық тестілеу негізінде (тұлғалық өзгерістерді анықтау) және опьяняющее затты қабылдаудан бас тартқан кезде болатын абстиненттік синдром белгілерінің бар-жоғына қарап қояды (қалтырау, жүрек қағысы, ұйқысыздық, мұрынның бітеліп тұруы және суық тию, ауырсыну).
Емдеу. Емдеудің тиімділігі науқастың есірткі немесе алкоголь қолданудан бас тартуға деген психологикалық көзқарасына байланысты, сондықтан медициналық және психологиялық әдістердің үйлесімі қажет. Құқық бұзушылық әрекеттер жасаған науқастарды мәжбүрлеп емдеу мүмкін болады. Айта кету керек, наркомания мен алкоголизм созылмалы аурулар болып табылады, яғни сәтті емделген жағдайда да қайталануы мүмкін.
Наркомания мен алкоголизмді емдеуде ағзаны детоксикациялау, психотерапия, кодтау деп аталатын әдіс, алмастыру терапиясы (опиатты наркомания жағдайында) қолданылады. Жедел кезең аяқталғаннан кейін науқасқа ұзақ уақыттық реабилитация қажет.
Науқастың жақындарын ескерту керек болатын симптомдар:
Аурулар: алкоголизм, наркомания, токсикомания (дәрі-дәрмекке тәуелділік), никотинге, ойынға, компьютерге тәуелділік.
