Helicobacter pylori (Хеликобактер пилори)- бұл асқазан мен он екі елі ішекті зақымдайтын бактериялардың типі. Оны 1982 жылы екі австралиялық зерттеуші ашып, оның ойық жара ауруын тудыратындығын да анықтады.
Gastroclinic медициналық орталығының гастроэнтеролог дәрігері Хупения Лали Джемаловна бізбен Хеликобактер пилори жұқпасынан сақтану мен тексеру әдістері туралы ұсынымдармен бөліседі.
Пептикалық жаралар - бұл асқазанның немесе аш ішек бөлімдерінің шырышты қабаттарындағы ашық жаралар. Пептикалық жараларды жиі жай ғана «жара» немесе «асқазан жарасы» деп атайды. Көп жылдар бойы медициналық сарапшылар асқазан жараларын күйзеліс немесе белгілі бір тағамдардың әсерінен деп санаған. Алайда, Хеликобактер пилори бактериясының ашылуымен бұл теория күмәнге ұшырады. Ас қорыту жүйесі аурулары зерттеулері бойынша, пептикалық жаралардың 60 пайызынан 100 пайызы H. pylori бактериясымен байланысты.
Асқынулар - Хеликобактер пилориға байланысты жалғыз мәселе емес, зерттеушілер H. pylori гастрит ауруын туғызатынын анықтады, бұл ауру асқазанның шырышты қабығының қабынуын қамтиды. H. pylori инфекциясы асқазан қатерлі ісігімен де байланысты; бірақ H. pylori асқазанда болған адамдардың көпшілігінде асқазан қатерлі ісігі ешқашан дамымайтынын атап өту керек.
Жаңалықтардан хабардар болыңыздар. Біздің Telegram арнасына жазылыңыздар https://t.me/TopDocKz.
Асқазанда оны асқазан қышқылынан қорғайтын шырышты қабат бар. Хеликобактер пилори өз жгутиктерінің көмегімен осы шырышты қабатқа еніп, өз өмір сүру нәтижесінде улы заттар бөліп шығарып, асқазанның қабырғалық жасушаларын бұзады. Шырышты қабат азайып, асқазанның қабырғасы асқазан қышқылының әсерінен қорғансыз қалады. Бұл асқазанның қатерлі ісігіне немесе гастритке, жаралар мен эрозиялардың пайда болуына әкелуі мүмкін.
Бірақ көптеген адамдардың асқазанында Helicobacter pylori бар екені қызықты, бірақ оларда жаралар немесе онымен байланысты басқа мәселелер жоқ. Ауруларды бақылау және алдын алу орталықтарының (CDC) мәліметтері бойынша, әлем халқының үштен екісі Helicobacter pylori-ға ие. Әзірге белгісіз себептермен кейбір адамдар H. pylori инфекциясының нәтижесінде жаралар, гастрит немесе асқазан рагы сияқты ауруларға шалдығады, ал кейбіреулері жоқ.
Айта кету керек, кейбір дәрілерді ұзақ уақыт қабылдау, соның ішінде ибупрофен, аспирин және напроксен сияқты ауырсынуды басатын дәрілер, сондай-ақ пептикалық жараларды тудыруы мүмкін. Бұл дәрілер ҚҚСП немесе қабынуға қарсы стероидты емес құралдар деп аталады.
H. pylori-мен адамдардың қалай жұқтыратынын ешкім дәл білмейді. Кейде себеп ластанған тамақ немесе су болуы мүмкін. Хеликобактер пилори адамның сілекейінде табылғандықтан, сарапшылар оның адамнан адамға жұғуы мүмкін деп санайды.
H. Pylori инфекциясын болдырмаудың белгілі бір әдісі жоқ, бірақ сарапшылар мыналарды ұсынады:
Көптеген адамдарда Хеликобактер пилори ешқандай белгілерсіз немесе симптомсыз болады. Алайда, егер адам Хеликобактер пилори негізіндегі аурумен ауыратын болса, онда әртүрлі симптомдар пайда болуы мүмкін.
Асқазан ойық жарасының белгілері жоғарғы іште түтіккен немесе күйдіргіш ауырсынуды қамтуы мүмкін. Кейде ауырсыну түнде немесе аш қарынға күшейеді. Антацидтерді қабылдау уақытша жеңілдік беруі мүмкін, бірақ ауырсыну қайта оралады. Гастрит белгілері жиі жоғарғы іштегі ауырсынуды, жүрек айнуын және құсуды қамтиды.
H. pylori инфекциясы бар адамдарда асқазан рагын дамыту қаупі артады. Сондықтан Хеликобактер пилори дер кезінде диагностикалау мен емдеуге назар аудару қажет.
Helicobacter pylori-ді анықтаудың әртүрлі әдістері бар, дейді Лали Джемаловна.
Тыныс алу тесті бүгінгі таңда ең қауіпсіз және тиімді әдіс болып табылады. Нәтиже қысқа мерзімде дайын болады және оның сенімділігі 90-95%-ды құрайды. Науқасқа карбамид ішкізеді, ол асқазанда Хеликобактер пилори бөлетін уреаза ферментінің әсеріне ұшырайды. Нәтижесінде аммиак бөлінеді, оның деңгейі науқас шығаратын ауада анықталады және сандық құрылғы арқылы оқылады.
Иммуноферментті талдау (ИФА). Хеликобактер пилори антигені адам ағзасында иммундық жүйенің жауап реакциясын тудырады — антиденелер немесе иммуноглобулиндердің өндірісі. Хеликобактер пилоридинің осы ерекше антиденелерін анықтау да жоғары сезімталдықты диагностикалық әдіс болып табылады. Алайда, бұл әдіс қазіргі уақытта белсенді инфекцияның бар екенін немесе микроорганизммен байланыс тек өткенде болғанын анықтауға мүмкіндік бермейді.
Нәжісті талдау - бұл талдау сапалы болып табылады, яғни ағзада Хеликобактер пилори бар ма, жоқ па деген сұраққа жауап береді. Зерттеу зертханада полимеразалық тізбекті реакция (ПЦР) әдісімен жүргізіледі. Анализ жоғары дәлдікпен ерекшеленеді — 95% дейін. Бұл талдау диагностикасының ең қарапайым түрі болып табылады. Оны балаларға, қарт адамдарға және ауыр науқастарға ұсынады.
Гастрит немесе жара анықталған жағдайда пациенттерге келесі түрлі дәрі-дәрмектер тағайындалуы мүмкін:
Кейде жара ауруын емдегеннен кейін қайтадан пайда болады. Мұны болдырмау үшін сарапшылар мыналарды ұсынады:
Адамдар өз денсаулығына мұқият қараулары керек. Салауатты өмір салтын ұстанумен қатар, дәрігерге уақытылы барып, ас қорыту жүйесінің органдарын дер кезінде диагностикадан өткізу және емдеу қажет, бұл асқынулардан аулақ болуға көмектеседі, - деп түйіндейді Хупения Лали Джемаловна.
Gastroclinic медициналық орталығының ерекшелігі - мұнда адамзаттың гастроэнтерологиялық мәселелері туралы барлығын біледі және диагностика мен емдеуге қажетті барлық жағдайлар жасалған. Барлық дәрігерлерге қатысты оң пікірлер мұның дәлелі болып табылады.
Пікірлерді оқыңыз, сұрақтар қойыңыз, гастроэнтеролог Хупения Лали Джемаловнаға сізге ыңғайлы кез келген тәсілмен жазылыңыз:
