• Дәрігерлер
  • Емханалар
  • Зертханалар
  • Қызметтер
  • Блог
  • Үздік дәрігер 2024
  • Диета немесе теңдестірілген тамақтану – қайсысы жақсы?

    Медицина орталығынан Шумарева Екатерина Александровна гастроэнтеролог дәрігер Gastroclinic 8 наурыз күніне орай қарапайым ережелерді ұстана отырып, тамақтану арқылы сұлулық пен денсаулықты қалай сақтауға болатынын айтады

    Алдымен денсаулық пен әдемілік, менің ойымша, синоним сөздер болып табылады деп айтамын. Егер адам ауру болса, оның ағзасында бір нәрсе дұрыс жұмыс істемейді, бұл жайсыздық пен жиі ауырсынуды тудырады, нәтижесінде адам бақытсыз болады.

    Денсаулықты, жастықты және сұлулықты сақтау үшін қалай және немен қоректену керек? Негізгі сәттер туралы сөйлесіп көрейік.

    Жаңалықтардан хабардар болыңыз. Біздің Telegram арнаға жазылыңыз https://t.me/TopDocKz.

    Диеталар туралы

    Қазір әлемде диеталардың саналуан түрлері көп, түрлі жастағы адамдар «дұрыс тамақтануды» үйреніп, оған жүгінуді бастады, зиянды әдеттерден бас тартып, спортпен айналыса бастады. Бұл керемет жетістік деп ойлаймын, өйткені ұзақ уақыт бойы адамдардың тамақтану мен физикалық белсенділікке қатысты өзгермейтін әдеттері мен қағидалары болды. Бұл жаңа үрдіс тек әйелдерді ғана қамтып қоймайды. Соңғы кездері өздерін, тамақтануын және өмір салтын бақылауға алған ер адамдарды жиі кездестіремін.

    Бірақ, «ақпараттық технологиялар дәуірінде» интернетке кіріп, «гуглдап», адамдар өздеріне сараптамай, зерттемей-ақ «олардың пікірінше» ең қолайлы диетаны таңдап, соған сүйенеді. Меніңше, бұл түбегейлі дұрыс емес.

    Диета белгілі бір өнімдерді, белгілі бір дәрумендерді, минералдарды және т.б. шектеуді білдіреді. Өкінішке орай, диета уақытша құбылыс, және тәжірибе көрсеткендей, адам қалыпты тамақтануға және әдеттегі өмір салтына оралғаннан кейін, бәрі қайта оралады - килограммдар, шаршау және тіпті терінің патологиялық көріністері.

    Диетаның қандай түрлері болады? ЕҢ кеңінен таралғандары – бұл көмірсудан бас тарту диетасы, кето- диета, Дюкан диетасы, Магги диетасы, қарақұмық диетасы және тіпті ашығу. Түрлердің алуан түрлілігі өте үлкен. Әр диетаның өзінің артықшылықтары мен кемшіліктері, көрсеткіштері мен қарсы көрсеткіштері бар.

    Барлық диеталар – бұл шаблондар, бірақ біз білетіндей, әр адам ерекше және өзіндік ерекшеліктерге ие. Сондықтан бір адамға сәйкес келетін нәрсе әрқашан басқасына сәйкес келе бермейді.

    Мен диета мен, қазір модный деп айтатындай, «дұрыс тамақтанудың» жақтаушысы емеспін. Мен теңдестірілген тамақтану мен белсенді өмір салтын қолдаймын.

    Витаминдер және әсемдік

    Қайталап айтамын, әр адам ерекше, бірақ табиғи сұлулықты сақтау үшін кейбір ұсыныстар бар.

    Барлық витаминдер адам үшін өте маңызды, бірақ әдемі, серпімді және денсаулықпен жарқыраған теріні сақтау үшін ең маңыздысы бар.

    Менің ойымша, А, Е, С дәрумендері, Омега - 3 және 6 май қышқылдары - сау және әдемі тері үшін ең маңызды дәрумендер болып табылады. А және Е дәрумендері - бұл табиғи және ең күшті антиоксиданттар, майда еритін дәрумендер арасында, ал судағы еритін дәрумендердің арасында С дәрумені.

    Үлкен мөлшерде пайдалы және "қажетті" дәрумендерді қамтитын негізгі өнімдер: балық, суық сығылған май, бауыр, брокколи, түрлі-түсті қырыққабат, итмұрын, грек жаңғағы, жидектер мен жемістер (көбіне сарғыш немесе сары түсті), авокадо. Әрине, барлық өнімдерді тізімдеу мүмкін емес, бірақ бұл ең көп таралғандары.

    Витаминдердің жетіспеушілігі көптеген себептермен пайда болуы мүмкін:

    • тамақтану ерекшеліктері (біркелкі диеталармен шектелу, витаминдердің жетіспеушілігі, біртүрлі тағам, дұрыс өңделмеген тағам және басқа көптеген факторлар);
    • белгілі бір аурулар (әсіресе, асқазан-ішек жолдарының аурулары) витаминдердің сіңуін бұзады;
    • физиологиялық себептер (жиі жүкті және емізетін әйелдер, егде жастағы адамдар).

    Витаминдердің сіңуіне кедергі келтіретін агрессорлар:

    • кофе;
    • алкоголь;
    • шылым шегу;
    • кейбір дәрі-дәрмектер.

    Азық-түліктегі витаминдердің мөлшері оны дайындау әдісіне де байланысты. Витаминдердің жоғалуын азайту үшін қарапайым ережелерді сақтаңыз: тағамды тым ұзақ қайнатпау керек; көкөністерді қайнап жатқан суға салған дұрыс, тағамды қайта-қайта жылытуға болмайды (ал ең дұрысы әрқашан жаңадан дайындалған тағамды жеу керек).

    Теңгерімді тамақтану

    Бұрын айтқанымдай, мен диеталардың жанкүйері емеспін. Науқасқа «диета» деген сөзді айтқан кезде, біз оған қандай да бір өнімдерді тұтынуға психологиялық тыйым саламыз. «Дұрыс тамақтану» туралы айтсақ, көптеген адамдар «Мен онсыз да фаст-фуд жемеймін» деп жауап береді, демек адамдар пайдалы тағамның не екенін толық түсінбейді.

    Мен адамдарды тамақтану стилі мен мәдениетін сәл өзгертуге, тамақтануында кейбір түзетулер енгізуге, бірақ іс жүзінде БАРЛЫҚ ТАМАҚТАРДЫ ӘРҚАШАН жеуге шақырамын (мен аштықты айтпаймын).  

    Менің ТЕҢЕСТІРІЛГЕН ТАҒАМ ТӘРТІБІ туралы айтқанда нені меңзеп тұрғанымды айта кетейін. Бәлкім, мен бұл мәселеде ерекше болмайтын шығармын, бұл, шын мәнінде, көкөністерді, жемістерді, көктерді көп мөлшерде тұтыну, сонымен қатар міндетті түрде ет тағамдары (сиыр еті, жылқы еті, сирек қой еті және шошқа еті, егер қарсы көрсетілімдер болмаса), дегенмен мен құс етіне, балыққа және теңіз өнімдеріне артықшылық беремін.

    Ащы және дәмсіз тағамдар туралы ешқандай жағдайда айтпаймын, қазір әртүрлі рецепттердің сан алуан түрі бар және олар өте қол жетімді, сондықтан дәмсіз тағамдар туралы ұмытуға болады. Тіпті шырынды стейктер, бәліштер және лагманға құмар адамдар үшін де - мен одан мүлдем бас тартуға шақырмаймын, тек олардың тұтынылуын азайтуды ұсынамын, яғни кейде өзіңізді қуантуға болады, барлық жерде өлшемді сақтау керек.

    Маған жиі мынадай сұрақ қояды: «Күніне қанша рет ас ішу керек?». Бұл сұраққа біржақты жауап беру мүмкін емес. Бұрын бәріне жиі және бөліп-бөліп тамақтану ұсынылатын. Бірақ тәжірибе көрсеткендей, барлық ұсыныстарды сақтап, күніне 5-6 рет тамақтану өте қиын. Сонымен қатар, мұндай диета кезінде - әйелдер де, еркектер де - салмақтың өсуін байқады, бұл ашуланшақтық пен наразы болуға әкеледі. Сондықтан, тамақ ішу мөлшері әр адамға жеке қарап, көптеген факторлар, атап айтқанда, метаболизмге байланысты болады. Ең оңтайлысы - күніне кемінде 3 рет тамақтануға тырысу және міндетті түрде су ішуді ұмытпау.

    Көпшілікке 2-3 литр су ішуді ұсынбайды, себебі әр адамға әртүрлі себеппен бұл сәйкес келмеуі мүмкін. Біз дененің қажеттіліктеріне сүйене отырып, су режимін сақтауға кеңес береміз, және егер мүлдем су ішкіңіз келмесе де, күніне кем дегенде 1 литр су ішуге тырысу керек, бұл - алтын норма. 

    «Ішкі сұлулық» және физикалық белсенділік

    «Ішкі сұлулық» туралы айтқанда, мен теңгерімді тамақтануды ғана емес, сонымен қатар сау ішкі органдарды, атап айтқанда, асқазан-ішек жолдарын, ішектеріміздің сау микрофлорасын және психикалық денсаулықты да меңзеп отырмын.

    Микрофлораның жағдайы көптеген нәрселерге байланысты: жақсы иммунитет, көңіл-күй, терінің, шаштың және тырнақтардың күйі. Асқазан-ішек жолын «екінші ми» деп айтады, демек ол біздің организмнің көптеген маңызды процестеріне жауапты негізгі иммундық орган болып табылады. Сондықтан ішекті тәртіпте ұстау өте қиын және өте маңызды процесс.

    Бұл туралы көп айтуға және пікірталасуға болады, бірақ қалай болғанда да барлық аурулар - жүйке жылтарының нәтижесі деген өте дұрыс айтылған сөз бар. Бұл сөйлем қаншалықты күнделікті болғанымен.

    Адам өз денесін тек психикалық саулықта ғана емес, сонымен қатар физикалық саулықта ұстауы керек. Дұрыс және теңгерімді тамақтану - бұл сіздің денсаулығыңыздың бір ғана құраушысы, ал физикалық белсенділікті ешкім жоққа шығармайды. Дұрыс тамақтану және диванда жату - бұдан ешқандай позитивті нәтиже шықпайды.

    Сондықтан дұрыс тамақтанып, серуендеп, өмірден ләззат алып, физикалық жүктемелерді ұмытпаймыз!   

    Арнайы гастроэнтерологиялық медициналық орталық Gastroclinic асқазан-ішек жолдары ауруларын диагностикалау және емдеу бойынша медициналық қызметтердің барлық түрлерін көрсетеді.