Тамақ қыжылдайды, көздер жасылдайды, түшкірулер мен мұрын шегебендер мазалайды ма? Бұл вирустық инфекцияның белгісі, әсіресе, суық мезгілде жиі кездеседі. Өкінішке орай, біз жиі жағымсыз сезімдерді антибиотиктердің көмегімен жоюға тырысамыз. Фармацевтердің мәліметі бойынша, Қазақстанда антибактериалды дәрілердің 35%-ы дәрігердің тағайындауынсыз сатып алынады.
Бұл қандай қауіп төндіреді? Біріншіден, дәріге тұрақты болу немесе резистенттілік туындайды. Қарапайым тілмен айтқанда, егер сізге ауыр инфекция төніп тұрса, антибиотиктермен "артық қоректенген" ағзаны емдеу қиынға соғады. Екіншіден, көптеген антибиотиктер бауыр, бүйрек, есту нерві және басқа да органдарға қайта қалпына келмейтін уытты әсер етуі мүмкін.
Осындай қауіптерді болдырмау үшін, антибиотиктер туралы сұрақтарға ең құзырлы мамандар: Қазақ ұлттық медициналық университетінің ректоры Талғат Нұрғожин, жалпы медицина факультетінің деканы Гүлжан Шопаева және Алматының бас пульмонологы Сәттар Ералеев жауап береді.
- Вирустық инфекция кезінде антибиотик көмектеседі ме?
Жоқ. Антибиотик тек бактерияларға әсер етеді, ал олар көбінесе біржасушалы микроорганизмдер болып табылады. Вирус жасушадан әлдеқайда кіші және антибактериалды препараттармен әсер етуге болмайтын компоненттері жоқ.
- Вирустық инфекцияны бактериялық инфекциядан қалай ажыратуға болады?
Бұл әрекетті жасауға тырыспаңыз. Диагнозды қою және емдеуді тек дәрігер ғана сыртқы белгілер мен анализ нәтижелерінің негізінде жүргізуі тиіс.
- Жағдай жақсарған кезде антибиотик қабылдауды тоқтатуға бола ма?
Жоқ. Дәрінің мөлшерін және қабылдау уақытын қатаң сақтау қажет. Антибиотикті ерте қабылдауды тоқтатсаңыз, ағзада ең тұрақты микробтар қалады. Олар ең қолайсыз уақытта белсенді болып, асқынып кетуі мүмкін.
- Қашан антибиотик қабылдауға болмайды?
Дәрігердің тағайындауымен көрсетілген жағдайлар болмаса, соның ішінде жүктілік, бала емізу, пациенттің қарт немесе сәби жаста болуы, созылмалы аурулардың болуы және т.б. кезде.
- Антибиотиктерді қабылдаған кезде қаншалықты жиі жанама әсерлер пайда болады?
Жанама әсерлер тек 1% жағдайда тіркеледі. Көбінесе, бұл жылдам өтетін аллергиялық реакциялар.