Біз ауа райын «сезі» 25 жасымда-ақ бастаймыз және әдетте шошып кетеміз: «Шынымен қарттық па?».
Шын мәнінде, қысым мен температураның өзгеруінен зардап шегу – тіпті толығымен сау адам үшін де мүлдем қалыпты нәрсе.
Мәселе — күннің қысқаруында. Күннің өзі қысқарып қана қоймай, бұлтты ауа райы оны одан сайын байқалмайтындай етеді. Теория бойынша, адамдар да көбірек ұйықтап, көбірек демалуы керек — жазғы еңбек науқанынан кейін біздің ата-бабаларымыз-шаруалар жасағандай.
Бірақ кеңселерде «астық жинау» жылдың әр мезгілінде болады, сондықтан біз күзде де, қыста да, жазда да бірдей жұмыс істейміз.
Осы жерден — бас ауруы және жалпы нашар денсаулық. Бұл бірінші себебі.
Екіншісі - серотониннің ("қуаныш гормоны") жетіспеушілігі. Бұл зат біздің организмде үлкен рөл атқарады: эмоциялар мен ұйқыны реттейді (жақсы жаққа қарай), табиғи ауырсынуды басатын құрал қызметін атқарады, қан қысымы мен терморегуляцияны бақылауда қатысады, тамақты қорытуға көмектеседі. Ең бастысы, серотонин - бұл нейромедиатор, яғни ол жүйке жасушалары арасында импульс жеткізеді.
Күн сәулесінің жетіспеушілігі кезінде серотониннің өндірісі азаяды, нәтижесінде адам ауырсынуды, соның ішінде бас ауруын күшті сезінеді және жиі нашар көңіл-күйге шалдығады.
Бұл жерде дененің қорғаныс күштерінің жалпы әлсіреуі, суық тию, депрессия және созылмалы аурулардың күшеюі әлі алыс емес.
Үшіншіден, атмосфералық қысымның өзгеруі бастың қан тамырларына әсер етеді. Тамырлар шамадан тыс тарылып немесе кеңейеді және бас қайтадан ауырады. Әдетте жаңбыр немесе қар жауар алдында немесе ашық ауа райы алдында.
Температураның үлкен өзгерістері туралы айтатын болсақ (Қатты континенталды Қазақстан үшін өте өзекті), жылыған кезде ауа-райына тәуелді адамдардың жағдайы салқындаудан гөрі нашарлайды. Осылайша, температура әр бес градус көтерілген сайын, мигрен ұстамалары 7,5%-ға жиілейді.
Ауа райының жағымсыз әсерін қалай мейлінше азайтуға болады? Дәрігерлер ең алдымен көбірек ұйықтап, көбірек демалуды ұсынады.
Өзіңізді жақсы сезінгіңіз келсе — кешкі сериалдан немесе түнгі детективтен бас тартуға тура келеді.
Егер сізге жетіге дейін тұру керек болса, кешкі сағат 10-ға дейін төсекке жатыңыз.
Өз денсаулығыңызға көңіл бөліп, жұмыс сағатын мүмкіндігінше ауыстырыңыз. Егер таңғы беске дейін жақсы жұмыс істейтін болсаңыз, онда беске тұрыңыз. Кешке жылдамырақ жұмыс істейтін болсаңыз, үйде тапсырмаларды аяқтаңыз, ал жұмысқа кешірек барыңыз.
Тағы бір әдіс — диета. Егер сізде бас ауруын қоздыратын тағамдар болса, оларды алып тастаймыз — әдетте балық, қызыл шарап, сыр және пайдалы құрмалар, қара шоколад, банан, қараөрік, інжір, соя, қызанақ сияқты тағамдарға басымдық береміз.
Бас массажын көріп көруге болады — егер кәсіби массажистке бару мүмкіндігі болмаса, өзіңіз әрекет етіңіз. Жағы жоқ болары анық!
Бірақ өзін-өзі емдеу қауіпті болатын жағдайлар бар! Ең көп таралғандарын тізіп көрейік:
өткір шыдатпайтын бас ауруы;
бас ауру екі күн бойы қатарынан кетпейді (тіпті дәрі-дәрмектің әсерінен кейде ауыру басылса да);
бас үш аптада үш реттен артық ауырды;
бас ауруы ұстамасынан бұрын оғажай сезімдер пайда болады (көздегі жарқылдар, саусақтардың немесе қолдардың ұюы және т.б.);
бас ауруы қимылдың бұзылуымен, еріксіз ымдау, сөйлеу, көру немесе есту қабілетінің өзгеруімен қатар жүреді.
Кез келген аталған жағдайда дәрігерге -неврологқа немесе жедел жәрдем шақыртуыңыз қажет!
Жаңалықтардан хабардар болыңыз. Біздің Telegram арнамызға жазылыңыз https://t.me/TopDocKz.
