Свинка (Эпидемиялық паротит) – бұл безді ағзаларды зақымдайтын жедел вирустық инфекция. Свинка көбінесе 15 жасқа дейінгі балалар мен жасөспірімдерде кездеседі. Свинкамен адам өмірінде бір рет ауырады, кейін өмір бойы иммунитет қалыптасады. Эпидемиялық паротит вирусын парамиксовирус тұқымдасына жататын вирус тудырады.
Ауру ауа-тамшы жолдарымен жұқтырған адамнан беріледі. Организмге түскен соң вирус жоғарғы тыныс жолдарында дамып, қан арқылы безді ағзаларға тарайды. Адам аурумен жақын байланыста болу немесе тұрмыстық заттар арқылы жұқтыруы мүмкін. Ауру кез-келген бездерді, алдымен сілекей, сондай-ақ ұйқы безі, қалқанша, қалқанша маңы, аталық бездер, сүт бездерін ж.т.б. зақымдауы мүмкін.
Жұқтырған сәттен бастап алғашқы симптомдар пайда болғанға дейін әдетте 2-3 апта өтеді. Алғашында паротит белгілері суық тию белгілеріне өте ұқсас:
1-2 күннен кейін неғұрлым айқын симптомдар пайда болады, мысалы:
Диагностикалық әрекеттер кешені мыналарды қамтиды:
Аурудың ауырлығына байланысты емдеу үйде немесе стационарда жүргізілуі мүмкін.
Емдеу барысында науқасқа мыналар тағайындалады:
Эпидемиялық паротитті уақтылы емдемеу көптеген асқынуларға әкелуі мүмкін, мысалы:
Негізгі профилактикалық әдіс вакцинация болып табылады. Вакцинация екі компонентті комбинацияланған және қызамық, қызылша және паротиттен қорғайды. Бірінші доза 12-18 ай аралығында, екінші доза 2-6 жас аралығында салынады.
