Сколиоз

Сколиоз — бұл омыртқа жотасының бүйірлік қисаюымен сипатталатын тірек-қимыл аппаратының ауруы. Бұл ауруға көбінесе балалар бейім. Сколиоз туа біткен және жүре пайда болған болып бөлінеді.

СЕБЕПТЕРІ

Туа біткен сколиоздың себебі омыртқалардың қосылуы, қосымша омыртқалардың пайда болуы, омыртқаларды доғалар және өсінділердің даму аномалиялары болуы мүмкін.

Жүре пайда болған сколиоздың себебі болуы мүмкін:

• төменгі арқа-жауырын аймағының толық дамымауы;
• өткір вирустық инфекциялар;
• рахит;
• арқаның және іштің бұлшықеттеріне бір жақты жүктеме;
• аяқтардың ұзындығының әртүрлілігі, патологиялық дамыған жамбас, қисық мойын;
• омыртқа жарақаттары;
• омыртқаның өсу процесінің бұзылуы.

СИМПТОМДАРЫ

Сколиоздың негізгі белгілері:

• бір иық екіншісінен жоғары;
• бір жауырынның бұрышы шығыңқы;
• алға еңкейгенде омыртқаның қисықтары көрінеді;

Уақыт өте келе ауру прогрессирленіп, төртінші сатымен деформация бұрышы 50º-ден асып кетуі мүмкін. Ауыр жағдайларда аяқ-қолдардың параличі және парезі байқалуы мүмкін.

ДИАГНОСТИКА

Кешенді диагностикалық шараларға мыналар кіруі мүмкін:

• травматолог, хирург, невропатолог, вертебрологтың кеңесі және тексеруі;
• жалпы анализдер;
• рентгенография, томография;
• компьютерлік топография;
• электроспондилография.

ЕМДЕУ

Сколиозды емдеу аурудың түріне, деформацияның ауырлығына және науқастың жасына байланысты тағайындалады.

Емдеуде, басқалармен қатар, қолданады:

• мамандандырылған антисколиоздық гимнастика;
• әртүрлі корсеттермен емдік корсеттер;
• жүзу сабақтары.

Ауыр жағдайларда хирургиялық емдеу қолданылады: омыртқаға бекіткіш металл конструкциялар және аутотрансплантаттар орнатылады.

Егер сколиоздың дамуының себебі аяқтардың ұзындығының әртүрлілігі болса, арнайы жеке таңдалған ортопедиялық аяқ киімді қолдану ұсынылады.

АСҚЫНУЛАР

Сколиоз ауыр асқынуларға әкелуі мүмкін, мысалы:

• созылмалы ауырсынулар;
• жүрек-қан тамырлары және тыныс алу жүйелерінің жұмысындағы бұзылулар;
• жүйке қысымдары, параличке дейін;
• сыртқы көрінісінің өзгеруіне байланысты психологиялық мәселелер.

АЛДЫН АЛУ

Сколиоздың алдын алу шараларына мыналар кіреді:

• емдік дене шынықтыру;
• жүзу;
• сөмке тасымалдаған кезде тең салмақты жүктеме;
• қатты төсекке ұйықтау;
• дұрыс таңдалған аяқ киім;
• қозғалыс белсенділігінің тұрақты ауысуы;
• отыру кезінде дененің дұрыс орны.