Сальпингит

Сальпингит – бұл жатыр түтіктерінің қабынбалы инфекциялы ауруы. Процесс жатыр түтіктерінің шырышты қабығынан басталып, бірте-бірте басқа қабаттарға өтеді. Сальпингит бір жақты, тек бір түтікке әсер етіп, екі жақты, екі түтікті де зақымдауы мүмкін. Көп жағдайларда бұл ауру созылмалы түрде болады.

СЕБЕПТЕРІ

Сальпингит инфекцияның жатыр түтіктеріне түсуінің салдары болып табылады. Инфекция қоздырғыштары: стрептококтар, ішек таяқшалары, протейлер, стафилококтар, дрожжалы саңырауқұлақтар, хламидиялар, трихомонадалар, гонококктар, уреаплазмалар. Ең жиі сальпингит 18-25 жас аралығындағы жыныстық белсенді әйелдерде кездеседі. Ауру жыныстық қатынастан кейін, стерильді емес гинекологиялық тексеруден өткеннен кейін, аборттан, кесар тілігінен, гинекологиялық операциядан, жатыр ішілік спираль орнатудан кейін де пайда болуы мүмкін. Аурудың дамуына иммунитеттің төмендеуі ықпал етеді.

БЕЛГІЛЕРІ

Сальпингит симптомсыз немесе әлсіз белгілермен басталуы мүмкін. Аурудың өткір сатысына өту жағдайында пайда болады:

• іштің төменгі бөлігіндегі ауырсыну;
• дене температурасының көтерілуі;
• әлсіздік, ұйқышылдық;
• жүрек айну;
• тәбеттің жоғалуы;
• бас ауруы;
• белдің ауырсынуы;
• сары немесе сары-жасыл бөліністер.

Аурудың созылмалы ағымы келесі белгілермен көрінеді:

• іштің төменгі бөлігінде ауыратын немесе тартылатын ауырсыну (қатты қозғалыстар, ауыр көтеру және жыныстық қатынас кезінде ауырсынудың күшеюі);
• мерзімдік сары бөліністер.

Сальпингит кезінде жиі зәр шығару, гормональды бұзылулар, етеккір циклінің бұзылуы, мол іріңді және қанды бөліністер болуы мүмкін. Ауру айлар мен жылдар бойы дамып, қайтымсыз өзгерістерге әкелуі мүмкін. 

ДИАГНОСТИКА

Сальпингит симптоматикасы аппендициттің, өткір холециститтің және жатырдан тыс жүктіліктің белгілеріне өте ұқсас болғандықтан, гинекологиялық тексеру жүргізіледі. Диагностикалық шаралар кешені мыналарды қамтиды:

• анамнез жинау, пациентті тексеру;
• микробиологиялық талдау;
• ұсақ жамбас мүшелерінің УДЗ-і;
• жалпы қан талдауы;
• зәр талдауы.

ЕМДЕУ

Аурудың даму сатысына байланысты ем амбулаторлы немесе стационарлы түрде болуы мүмкін. Сальпингитті емдеу үшін антибиотиктерді, антигистаминдік препараттарды, қабынуға қарсы құралдарды, анальгетиктерді қамтитын дәрілік терапия қолданылады. Емдеу кезеңінде жыныстық қатынастан бас тарту ұсынылады.

Хирургиялық емдеу жағдайында несептациялық түзілістердің болуы барысында қолданылады.

АСҚЫНУЛАРЫ

Уақтылы емделмеген жағдайда ауру өте қауіпті болып, келесі салдарға әкелуі мүмкін:

• жатыр түтіктерінде тыртықтар мен жабыспалардың пайда болуы;
• жатыр түтіктерінің бітелуі;
• жатырдан тыс жүктілік;
• аналық бездің қабынуы;
• іш қуысы мен кішкенбер жамбас мүшелерінің инфекциялануы;
• бедеулік.

ПРОФИЛАКТИКА

Сальпингиттің дамуын алдын алу үшін гинекологқа үнемі бару, гигиена ережелерін сақтау, иммунитетті нығайту, жыныстық қатынас кезінде қорғаныш құралдарын пайдалану, ыңғайлы табиғи іш киім кию, дұрыс тамақтану ұсынылады.