Үздік сәуір дәрігері TopDoc.me қолданушылары проктолог Эльмира Омаровна Сибаева. деп атады. Және бұл бірден екі маңызды нәрсені айтады.
Біріншіден, әрине, Эльмира Омарқызының тамаша дәрігер екені туралы. Доктор Сибаеваның 13 жылдық жұмыс тәжірбиесі бар. Оның ішінде аудандық ауруханада «жедел» қызмет көрсеткен. Пациенттер оның емдеу тиімділігін ерекше атап өтеді:
«Барлығы тамаша. Дәрігер өте жақсы».
«Тиімді ем тағайындады, мәселе бойынша көмектесті, қысқа мерзімде сауығып кеттім. Жан-жақты тексеру жүргізді. Осындай сомаға осындай кең ауқымды консультация, керемет қой! Мұндай дәрігерлердің көбі болсын!»
«Алғаш рет проктологқа бардым. Қабылдауға дейін біраз қобалжыдым, бірақ бекер екен. Дәрігер шын мәнінде керемет. Мен, жай ғана, оған таң қалдым. Дәрігер туралы ең жақсы пікірлер менде. Бес пен плюс! Құрбыларыма кеңестім, олар да оған қабылдауға жазылды».
Екіншіден, тоқ ішек мәселелерінің таралуы туралы. Өкінішке орай, қазіргідей уақытта іштің қатуы, геморрой, тік ішек рагы жиі кездесетін ауруларға айналды.
Дәстүр бойынша біз Элмира Омаровнаға байқаудың серіктесі RayMed - Labor Medical компаниясынан медициналық киімдер жинағын сатып алу сертификатын табыстадық.
Telegram арнамызға жазылыңыз https://t.me/TopDocKz.
- Проктология – бұл адамдар соңына дейін шыдап, проктологқа тек аурудың симптомдары айқын көріне бастағанда ғана жүгінетін сала. Аурудың өршуіне жол бермеу үшін проктологқа қандай ерте симптомдар болған жағдайда кеңес алу керек?
- Егер сізде гиподинамия, өміріңіз отырмалы болса немесе керісінше аяғыңызда көп уақыт өткізсеңіз, және сонымен қатар дефекация мәселелері – іш қатулар немесе керісінше, тәулігіне екі реттен жиі емес нәжіс бар болса, бұл проктолог дәрігерге баруға себеп болып табылады. Сіз бар болғаны 20 жаста болсаңыз да, бірақ күнделікті жұмыс үшін үш сағаттан астам уақыт отыратын болсаңыз – сіз тік ішектің мәселелерін дамытудың тәуекел аймағындағы адамсыз.
Іш қату деп нені айтады? Іш қату – бұл міндетті түрде бірнеше күн бойы дәретханаға бармау емес, сіз күн сайын дәретханаға баруыңыз мүмкін, алайда нәжіс құрғақ және қатты болса және дәрет шығару үш минуттан ұзақ уақыт алса - бұл іш қату болып есептеледі.
Немесе сізде керісінше тұрақты емес нәжіс болса, күн сайын 4-5 рет дәретханаға барсаңыз, яғни күн сайын екі реттен көп – бұл да проктологқа ертерек жүгінуге себеп болады.
Табиғи күйіндегі нәжіс пластилин немесе тіс пастасы сияқты жұмсақ болуы керек (тіс пастасын тюбиктен сығып шыққандай етіп елестетіңіз). Қан, шырыштың болуы, нәжістің формасының өзгеруі (нәжіс қойдың құмалағындай, таспа немесе үзілмелі) байқалса — гастроэнтерологқа барып көрініңіз және қажет болған жағдайда дәрігер сізді проктологқа жібереді.
Мұндай белгілер пайда болғанда, мысалы, артқы тесіктің аймағындағы ыңғайсыздық, артқы тесіктің аймағында түзілімнің пайда болу сезімі, бөтен дененің сезімі, ауырсыну, қышу, қан, шырыш, ірің – мұның бәрін төзуге болмайды, проктологқа бару керек.
- Геморрой дегеніміз не?
- Геморрой – бұл тамырлық патология, грекше «haima» - қан, «roe» - ағу. Мұндай атау кездейсоқ емес, өйткені қан кету геморройдың алғашқы белгілерінің бірі. Адам ауырсынуды сезбеуі мүмкін және сыртқы түйіндер болмауы мүмкін, бірақ қан жоғалтуы мүмкін.
Геморрой ішкі және сыртқы болып бөлінеді. Ішкі геморройда ішкі геморроидалды түйіндерден қан кетуі мүмкін, және бұл жағдайда бірінші симптом қан ағу болып табылады. Сыртқы геморрой артқы өтіс аймағында ауырсыну және ісіну ретінде көрінеді.
- Норма патологияға өткен кезде қандай триггер қызмет атқарады?
- Бұл іш қату және гиподинамия. Сондай-ақ, бұрын айтқанымдай, диарея немесе тұрақсыз нәжіс – адамдардың күніне 2 реттен жиі, 4-5 және одан да көп рет дәретке шығуы – бұл да маңызды қауіп факторына жатады. Әрбір дәрет шығару актісі, іш қату немесе диарея кезіндегідей, геморроидтық түйіндерге қысым және кернеу болып табылады. Қанның келуі күшейеді, тамырлар ұлғаяды, қан қайта алмайды, тамырлар қабынады, қан ұйып, тромбалар пайда болады. Осылайша, қабынған геморроидтық түйіндер пайда болады. Олар қанайды және анустен шығып кетеді.
- Геморрой өздігінен кетуі мүмкін бе?
- Жоқ. Геморрой ішкі және сыртқы болады, өткір және созылмалы болуы мүмкін, аурудың барысында 4 кезеңдер ажыратылады. Әр кезеңнің өз симптомдары бар. Мысалы, егер адамның геморройының 1-ші кезеңінде сыртқы геморроидальды түйіннің тромбозы болса, мұндай тромбоз белгілі бір ем қабылдағанда еруі мүмкін, бірақ ішкі геморрой ешқайда кетпейді. Демек, егер сізде сыртқы түйіндердің тромбоздары болған болса, 100% сізде ішкі геморрой бар. Адам свечкі салып, сыртқы түйін еруі мүмкін, бірақ іс жүзінде ішкі процесс ешқайда кетпейді.
Геморрой – бұл ауру, ол жылдар бойы қалыптасады. Бұл ауру адамның эволюция процесінде тіке жүре бастауының нәтижесінде пайда болды. Мысалы, жануарларда геморрой жоқ. Адам тіке жүре бастағанда, барлық қан, бейнелі түрде айтқанда, төмен қарай ағылды, тік ішек аймағына қысым көбейді және геморрой сияқты ауру пайда болды.
- Неге іш қату пайда болады?
- Өйткені біз үнемі отырамыз. Ішек перистальтикасы төмендейді. Сондай-ақ, дұрыс тамақтанбау, фастфуд, тағамдағы көмірсулардың көптігі, талшықтың жеткіліксіздігі әсер етеді. Әрине, тұқым қуалаушылық факторы да маңызды рөл атқарады. Кейде 15-18 жас аралығындағы балаларда геморрой пайда болуы мүмкін. Әрине, гаджеттердің пайда болуымен, өкінішке орай, балалар аз қозғала бастады.
- Проктолог дәрігеріне бармас бұрын қандай дайындық қажет?
- Дайындалу жағына келетін болсақ, дәрігерге таза ішекпен келген жөн, қазір дәріханаларда керемет құрал бар – глицеринмен микроклизмалар, оларды қабылдауға үш сағат қалғанда немесе қабылдаудың алдындағы түні қолданады. Бұл микроклизмаларды қатты ауру, үлкен түйіндер және қан кету болмаған жағдайда ғана қолдануға болады. Мұндай жағдайда бірден дайындықсыз дәрігерге бару керек, дәрігер өзі әрі қарай не істеу керектігін шешеді.
Көптеген адамдар проктолог тексеру кезінде не істейтінін сұрайды? Проктолог қабылдауында әдетте перианальді тексеру, ректальді пальпация, сондай-ақ видеоаноскоппен аноскопия кіреді, бұл мүлдем ауыртпайды, жергілікті анестезиямен жасалады. Егер аноскопия кезінде шырышты қабықта өзгерістер табылса, ректороманоскопия жүргізу қажет – бұл 19-20 см тереңдікте тік ішекті тереңірек тексеру.
- Геморройды емдеудің қандай әдістері қолданылады?
- Бастапқы кезеңде алдын алу, гиподинамия, дұрыс тамақтану тағайындалады. Геморройдың 1, 2 және 3 кезеңдері аз инвазивті әдістермен емделеді. Мысалы, ішкі геморройға лигатура жүргізіледі: аноскоп тік ішекке енгізіледі, ішкі түйін ұсталып, түйіннің мойнына латекс сақинасы салынады. Ол геморроидальдық түйінді қысып, қанмен қамдылуы тоқтайды, түйін солып, 2-5 күн ішінде резинамен бірге түсуі мүмкін. Бұл ең ауыртпалықсыз әдіс, 2-3 секунд уақыт алады, ауыру парағын талап етпейді.
Үшінші кезеңде және ірі сыртқы түйіндердің болуында классикалық Миллиган-Морган геморроидэктомиясы — түйіндерді жою ұсынылады.
- Қайтарылып келетін операцияны неге жасау керек деген пікір бар.
- Егер операциядан кейін іш қату мен геморойға алып келген өмір салтын өзгертпесеңіз, әрине, бәрі қайта оралады. Ең бастысы – нәжістің консистенциясын бақылау. Қазіргі уақытта дефекация үшін әртүрлі физиологиялық қалыптарды аяқ қойғыштарымен ұсынады, бірақ, егер сізде құрғақ және қатты нәжіс болса, әрі күшенуге тура келсе, олар көмектеспейді.
- Іш қатудың алдын алу үшін не ұсынасыз?
- Көп су ішу, күніне 40 минут жүріп, оңай қорытылатын тағамдарды азайту, көп мөлшерде көкөністер мен жемістер жеу, ақ нанның орнына қара нан, слайстар, нан және кебек қолдану. Тағам режимін сақтау маңызды, тәттілермен емес, салат немесе айран мен кебек немесе кептірілген жемістермен тіскебасар жасау қажет.
Іш жүргізетін дәрілерге сақтықпен қарау керек, өйткені олар тәуелділікке, яғни жалқау ішек синдромына әкелуі мүмкін.
- Геморрой қатерлі ісікке айналуы мүмкін бе?
- Егер геморройлық түйінде жарықтар, жаралар болса, сондай-ақ тік ішектің вирустық зақымдалуы, кондиломалар, папилломалар, полиптер болса – иә, геморрой қатерлі ісікке айналуы мүмкін.
Сондай-ақ, дәрігер геморройды емдейтін жағдай болуы мүмкін, бірақ науқас адамның тік ішегінің жоғарғы бөлігінде түтік бар. Рак геморройдың маскасымен ағып кетуі мүмкін, сондықтан колоноскопия сияқты процедураны орындау қажет.
Бұл әдіс колопроктологиялық ауруларды тексерудің алтын стандарты болып саналады, полиптер мен онкологиялық ауруларды ерте анықтау үшін. Бізде жасы 50-ге толған барлық тұрғындар колоноскопиядан өтуге міндетті. Мысалы, Еуропада бұл тексеруді 30 жастан бастап жасайды. Менің ойымша, 35 жастан бастап бес жылда бір рет колоноскопияны тұрақты өту керек.
Есіңізде болсын — колоректалды қатерлі ісіктің ерте белгілері болмайды, ісік жылдар бойы өседі. Тік ішектің қатерлі ісігі – 70% дейін тік ішекте орналасады. Симптомдар тек ішектің саңылауы жабылғанда немесе ісік ыдырай бастағанда ғана пайда болады. Сондай-ақ, қатерлі ісік геморройдың артында жасырын өтуі мүмкін. Сондықтан алдын-алу тексерулері өте маңызды!
Пікірлерді оқыңыз, сұрақтар қойыңыз, проктолог Сибаева Элмира Омаровна қабылдауына жазылыңыз – сізге ыңғайлы кез келген әдісті қолданыңыз:
