Ішек дисбактериозы: сіз сұрағыңыз келген, бірақ уақытыңыз жетпеген нәрселердің бәрі. Біздің мақаламызды оқуға 3 минут уақытыңыз кетеді
Сұрақтарға гастроэнтеролог Хупения Лали Джемаловна, Gastroclinic медорталығының маманы, 29 жылдық еңбек өтілі бар дәрігер жауап береді.
Жоқ, халықаралық және Қазақстанның аурулары тізімдерінде «дисбактериоз» деген ауру жоқ. Дисбактериоз – бұл ішек микрофлорасының дисбалансы, яғни «жақсы» бактериялардың (бифидо- және лактобацилдер, 17 ішек таяқшасы штаммы және т.б.) саны мен сапасының «жаман», ауру тудыратын, мысалы стафилококк немесе кандидамен салыстырғанда нашарлайтын өзгерісі.
Біздің Telegram каналымызға жазылыңыздар https://t.me/TopDocKz.
Ішектің негізгі облигат микрофлорасы бифидобактериялармен, бактероидтермен, лактобактериялармен, ішек таяқшаларымен, энтерококтармен көрсетілген. Олардың ішінде бифидобактериялар мен бактероидтер, яғни 95% анаэробтар болып табылады, олар оттегісіз өмір сүре алады және дамиды. Ал ішек таяқшасы, энтерококтар және лактобактериялар, яғни 4%, аэробтарға жатады, олардың тіршілік процесстеріне оттегі қажет. Облигат микрофлора - бұл патогенді микроорганизмдер емес, олар керек «жақсы» микроорганизмдер, және олар дені сау адамның ішегінде үнемі кездеседі.
Адамның ішегін мекендейтін микроорганизмдердің екінші тобы – факультативті микрофлора, оны кейде серіктес, транзиттік, уақытша микрофлора деп те атайды, өйткені бұл микроорганизмдер адамның ішегінде бірнеше сағат немесе күн бойы өмір сүреді, содан кейін транзит арқылы ішектен шығады. Бұл микрофлора шартты-патогенді және сапрофитті микроорганизмдермен көрсетілген: пептококк, стафилококк, стрептококк, бациллалар, ашытқылар және ашытқы тәрізді саңырауқұлақтар. Олар патогенді емес немесе кейбір жағдайларда патогенділікке айналады.
«Жақсы» бактериялар ағза денсаулығы үшін аса қажет. Мәселен, бифидобактериялар шіру мен газ пайда болуына әкелетін микрофлораның көбеюін басады, кальций, темір, D дәрумені, В және К дәрумендерінің сіңуіне жәрдем етеді және т.б. Бактероидтер ас қорытуға, сондай-ақ өт қышқылдарын ыдыратуға қатысады. Лактобактериялар ауыз қуысынан бастап тоқ ішекке дейінгі бүкіл асқазан-ішек жолын қоныстандырып, pH деңгейін 5,5 – 5,6 аралығында ұстап тұрады. Олар сүт қышқылын, сутек асқын тотығын түзе алады, лизоцим және антибиотик ретінде әсер ететін басқа да заттарды өндіреді. Апатогенді ішек таяқшасының және энтерококктар штаммдары ішекте қышқыл орта жасап, иммунитеттің қалыптасуына көмектеседі.
Патогенді бактериялар өте аз болуы керек, 1%-дан аспау қажет. Егер олар көп болып кетсе, олар «жақсы» микроорганизмдердің функционалын басып, қандай да бір аурудың дамуына ықпал етеді.
Дисбактериоз белгілері мыналар болуы мүмкін:
ДДС анықтамасы бойынша пробиотиктер – бұл адамға патогенді емес бактериялар, олар патогенді және шартты патогенді бактерияларға қарсы антагонисттік белсенділікке ие және қалыпты микрофлораны қалпына келтіруді қамтамасыз етеді.
Негізгі пробиотикалық микроорганизмдер – лактобациллалар (Lactobacillus), бифидобактериялар (Bifidobacterium), пропион қышқылды бактериялар (Propionibacterium), Streptococcus thermophilus стрептококктары және Lactococcus тұқымдастары.
Пробиотиктердің асқазан-ішек экожүйесіне әсер етіп, шырышты қабықша иммундық механизмдерін және иммундық емес механизмдерін потенциалды патогендермен антагонизм/бәсекелестік арқылы ынталандырады деп есептеледі. Бұл феноменнің диареяның жиілігі мен ауырлығын азайту сияқты оң әсерлерді тудыратыны және пробиотиктердің ең танымал әрекеттерінің бірі екені болжанады.
Әзірге пробиотиктерді қабылдау аурулардың алдын алады немесе денсаулықты жақсартады деген ғылыми дәлел жоқ. Соған қарамастан, ғалымдар кейбір клиникалық жағдайларда белгілі пробиотикалық штаммдарды ауызша қолдану тиімді екенін анықтады:
Gastroclinic мамандандырылған медорталығы асқазан-ішек жолдары ауруларын диагностикалау және емдеу бойынша көмек көрсетеді. Клиника заманауи жабдықтармен, күндізгі стационармен, зертханамен жабдықталған және балалар мен ересектерге тәжірибелі дәрігерлер жұмыс істейді. Медорталық әртүрлі жүйелерді диагностикалау бойынша өте ыңғайлы акцияларды жиі жақсы жеңілдікпен өткізеді.
Сізге гастроэнтерология тақырыбы бойынша мақалалар қызық болуы мүмкін:
Ішек денсаулығы иммунитетке қалай әсер етеді?
Covid-19 кезіндегі асқазан-ішек симптомдары: не белгілі және бұл неге маңызды
Диета немесе теңдестірілген тамақтану – қайсысы жақсы?
Helicobacter pylori (хеликобактер пилори) туралы не білу керек?
ЭГДС (эзофагогастродуоденоскопия)
