Айдың ең үздік дәрігері, пульмонолог Владимир Иванович Фирсов вирустардан қалай сақтану керек, вакцина қаншалықты тиімді және кейбір пациенттерге неге дәрігер емес, психолог қажет екенін айтып береді
Карантин кезеңіндегі ұзақ үзілістен кейін, біз сіздерге "Айдың үздік дәрігері" атағына арналған байқаудың қайта басталғанын хабарлауға қуаныштымыз! TopDoc.me қолданушылары тамыз айының үздік дәрігері деп 40 жылдық тәжірибесі бар пульмонологты Владимир Иванович Фирсов таңдады. Бұл таңғаларлық емес — коронавирус эпидемиясы пневмонияның өршуіне алып келді, және көптеген зардап шеккендерге аурудың алдын алу, емдеу және қалпына келтіру бойынша ұсыныстар қажет. Инфекциядан аман қалған адамдарға да тәжірибелі дәрігердің кеңесін тыңдау пайдалы.
Дәстүр бойынша айдың ең үздік дәрігеріне TopDoc.me қызметінің дипломы табысталды, ал конкурстың демеушісі Всесезонный кешені “Miami Aquapark & SPA” жеңімпазға аквапарк пен СПА-ға баруға шақыру билетін табыстады.
- Владимир Иванович, соңғы уақытта коронавирус тек ауа-тамшы арқылы ғана емес, сонымен қатар ауа-шаң арқылы, яғни тыныс алуда да берілетіні туралы айтыла бастады. Инфекциядан қалай сақтануға болады?
- Мұндай берілу жолы ауа-тамшылы, «ауа-шаңды» деген ұғым жоқ. Маска режимі ешкімнен алынып тасталған жоқ, бірақ масканы жиі ауыстыру керек екенін түсіну маңызды және ол жүз пайыз қорғамайды.
- Күндіз біз адамдардың арасында, көлікте, жұмыста боламыз, әрине, мұрын жұтқыншаққа түрлі вирустар түсіп, біраз уақыт сонда болады. Осы уақытта не істеуге болады? Мүмкін, кешке тамақты және мұрынды шаю керек пе?
- Симптомдардың пайда болуына дейін бірнеше күндік инкубациялық кезең өтуі керек. Вирустың сіздің мұрын-жұтқыншаққа қай уақытта енгенін біле алмайсыз. Жаңа коронавирус — ол басқа көптеген вирустар сияқты, одан күнделікті тамақты шаю немесе жоқ тәуелсіз алдын алу қиын шығар. Мысалы, егер балабақшада бір бала желшешекпен ауырса, бәрі балабақша да ауырады. Бұл жерде ұжымдық иммунитеттің қалыптасуы туралы айтылады. Қазір бізде халықтың жиырма пайызы аурудан өтті — бұл ұжымдық иммунитет үшін әлі де аз.
Сонымен қатар жұқтыру иммунитетке байланысты: егер организм әлсіреген болса, адам бәрібір ауырып қалады. Сондай-ақ адамның өз мінез-құлқын ескеру керек: егер ол үрейленсе, коронавирусқа қанығып кетсе, ол мүмкін, оны «аулайды». Менде осындай паценттер болды, олар паникалық шабуылдардың ұстамаларын сезінді, іс жүзінде коронавирустан қорқып дірілдеді. Әрине, мұндай адамдарға бірінші кезекте психологтардың көмегі қажет. Өкінішке орай, коронавирусқа қарсы вакцинация әлі жүргізілмейді. Сенімді вакцина алу үшін бірнеше жыл сынақтар қажет. Сондай-ақ вакцина — бұл бөтен ақуыз, және бұл бізге және балаларымызға қалай әсер етеді екенін белгісіз.
- Коронавирустың адам ағзасына әсері қандай?
- Вирус мұрын жұтқыншағына енеді. Кейбіреулерде ол сол жерде тоқтайды, Пирогов шеңбері деп аталатын деңгейде (қорғаныш лимфоидты жұтқыншақ сақинасы – TopDoc.me), басқаларында ары қарай жүреді, өз ісін істейді: коагуляцияға әсер етеді, қанның қоюлануын тудырады, нәтижесінде кішкентай тамырларда тромбтар пайда болады, ал тромбтар – бұл микроинфарктер, олар кез келген паренхиматозды органдарда (өкпе, бауыр, бүйрек) болуы мүмкін. Ал пневмония – бұл коронавируспен ауырғаннан кейінгі салдар, сондықтан оны постковидті деп атау дұрысырақ.
Мұндай жағдайда томографияда «матовое стекло» анықталады — бұл альвеолалар (көпіршіктер) бұзылып, гиалурон қышқылы ағып шығып, мыңдаған бұзылған альвеолалардан бұл су «дақ» пайда болады. Бұл тін жоғалған, оның орнында фиброз — тыртықтар пайда болады.
Постковидтік, интерстициалдық (яғни, альвеолдар мен өкпе тамырларының қабырғаларының зақымдалуы — Topdoc.me) пневмонияның оңалту кезеңі сегіз айдан бір жылға дейін созылады. Пневмонияның өзі үш айға созылады, әрі ол толқынды сипатқа ие: он күндей бәрі жақсы болуы мүмкін, содан кейін қайтадан тершеңдік, әлсіздік, температура және т.б. пайда болады. Адам қайтадан жұқтырып алдым деп ойлайды, бірақ ондай емес, бұл сол коронавирустың өзі, өкпедегі процесс жалғасады.
- Постковидтік пневмония басқа бактериялық және вирустық өкпе қабыну түрлерінен несімен ерекшеленеді?
- Бактериялық пневмония кезінде стафилококктық, саңырауқұлақтық және кез келген басқа қоздырғыштармен перибронхиальды тіндер және бронхтардың өзі қатысады, ал ковид кезінде - тамырлар. «Қалыпты» пневмония кезінде сырылдарды естуге болады, ал мұнда - ештеңе, тек тыныс алу әлсізденеді. Бактериялық пневмония кезінде температуралық реакция вирустық пневмонияға қарағанда күштірек.
- Және сондықтан кейбір адамдар кездейсоқ өзінде пневмонияны анықтаған..
- Иә, ауру іс жүзінде симптомсыз басталды, науқастар тек әлсіздік немесе баспалдақпен көтерілгенде ентігуді байқады. Алайда, жоғары температурамен және өлім-жітіммен жоғары өтетін вирустық пневмонияның жылдам дамитын түрлері бар екендігін атап өту керек. Мүмкіндікті пайдалана отырып, барлығына айтқым келеді: ковидтен кейінгі пневмония жалқауларды жақсы көреді. Бактериялық пневмонияда тыныштыққа рұқсат етілсе, коронавирус жағдайында қозғалу керек, сондықтан көпшілікке тыныс алу гимнастикасы, прон-позиция, вибромассаж тағайындалады.
- Бұл діріл не береді?
- Әдетте біздің 7-10% альвеолаларымыз «ұйықтап жатқан» күйде болады, яғни олар тыныс алуға қатыспайды. Қолдың қырымен арқадан ұрғанда (адам осы кезде төс-позицияда, яғни ішпен жатқанда), бұл жабысып қалған альвеолалар, әсіресе өкпенің төменгі бөліктерінде, жазылады. Мысалы, жүгіріп жүрген адамды мысалға алуға болады: ұзақ қашықтықта жүгіргенде, «екінші тыныс» пайда болады - бұл «ұйықтап жатқан» альвеолалардың ашылуы.
- Күз келе жатыр, тұмау мен суық тию маусымы, астма немесе ӨСОА (өтісгінің созылмалы обструктивті ауруымен) ауратын адамдар қалай әрекет етуі керек? Пневмокококға қарсы вакцинация жасау керек пе?
- Мұндай науқастарға мен мынаны ұсынар едім – сізді емдейтін дәрігермен тұрақты байланыста болу керек және өз организміңізбен қарым-қатынасты жақсарту қажет. Ешқандай жағдайда дәрігер тағайындаған бронхиалды астма немесе ХОБЛ, немесе идиопатиялық өкпе фиброзынан дәрілерді қабылдауды тоқтатпау керек. Бұл сіздің негізгі еміңіз. Егер сіз коронавирусты жұқтырсаңыз, негізгі еміңізге қосымша ковидті протоколдарға сәйкес емдеу керек.
Пневмококкқа қарсы вакцина сізді бактериялық пневмониядан қорғайды. Бірақ вирусқа әсер етпейді. Тұмауға қарсы вакцинамен де солай - егер жұқтырсаңыз, оны жеңіл түрде өткересіз. Ал коронавирус, мүмкін, барлық адамның ауырып шығуына тура келеді, ұжымдық иммунитет қалыптасқанша.
- Covid-пен қайта ауыруға бола ма?
Егер инфекция өте жеңіл формада өтіп, антиденелер қалыптасып үлгермесе, қайта ауыру мүмкін. Алайда негізгі бөлік қайталап ауырмайды. Бірақ ешкім иммунитеттің қаншалықты ұзақ болатынын білмейді. Организмнің қорғаныс күштерін нығайту керек, ал бізде иммунитеттің 70% -ы іште: не жейтініміз маңызды. Қалыпты тамақтанып, «қоқыс» тағамдарды жемеу, мүмкіндігінше саумал (бие сүті), қымыз ішу қажет. Аурудың өткір кезеңінде май, мысалы құйрық майы және басқа да ауыр майлар, шомыр, сарымсақ қолданбау керек. Және де «халықтық рецептермен» абай болған жөн. Маған спиртті небулизерге құйып, сонымен дем алған, қаны қашып, күйік алып, әрең дегенде тірі қалған пациент келген болатын.
- Қайта оңалтуды қайта бастайық — діріл массаждан және тыныс алу гимнастикасынан басқа не кеңес бересіз? Физиотерапия? Витаминдер?
- Физиолечениеге өте мұқият болу керек, себебі ол ісіктердің өсуін не болмаса туберкулез ошағының белсенуін тудыруы мүмкін. Мырыш, селен жақсы заттар — олар жүйке жүйесінің трофикасына қатысады, ал жүйке жүйесі бәріне жауапты. Балық майы пайдалы - жағалау тұрғындарының арасында аурулар мен оңалту үдерісі жылдамырақ өтеді.
...Айдың үздік дәрігері Владимир Иванович Фирсовқа сайттан немесе телефон арқылы +7(707)22-55-009 жазылуға болады.
«Miami aquapark & SPA» жыл бойы жұмыс істейтін кешеніне, қоғамда дәрігер мәртебесін көтеруге бағытталған біздің байқауымызды қолдағаны үшін алғыс айтамыз! «Miami aquapark & SPA» көлемі мен форматы жағынан Орталық Азияда баламасы жоқ. СПА кешенінде қонақтар косметологиялық, монша, және релакс-қызметтердің толық спектрін пайдалана алады. Ерекшелігі - кең тематикалық моншалар, сауналар және ерекше декормен жабдықталған хамамдар. Кешеннің концепциясына ең жаңа идеялар мен озық технологиялар енгізілген. «Miami aquapark & SPA» әлемдік стандарттарға сәйкес келеді. Сау болыңыздар!